Chr. Karayiannas & Son Developers v. Υπουργείο Οικονομικών Φ.Π.Α: Case 1407/11

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

(Υπóθεση Αρ. 1407/2011)

20 Μαρτίου, 2015

[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στής]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

CHR. KARAYIANNAS & SONS DEVELOPERS  LTD
KARAYIANNAS SHOPPING PLAZA,

Αιτητές, 

ν.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ/Ή ΤΜΗΜΑΤΟΣ
ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ ΚΑΙ/΄Η ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΕΦΟΡΟΥ
ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ,

 

Καθ’ων η αίτηση. 

Α. Κλαίδη (κα), για τους Αιτητές.
Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ’ων η αίτηση.

Α Π Ο Φ Α Σ Η

ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Οι αιτητές, ως επιχειρηματίες ανάπτυξης γης, δραστηριοποιούνται σε ιδιόκτητα τεμάχια ή σ’ άλλα που αποτελούν αντικείμενο αγοράς από τρίτα πρόσωπα, με τη μέθοδο της αντιπαροχής.

Σε διενεργηθέντα έλεγχο από Λειτουργούς του Εφόρου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, στα γραφεία των αιτητών, που διεξήχθη από το Σεπτέμβριο του 2010 μέχρι τον Οκτώβριο του 2011 και εξετάστηκαν οι φορολογικές περίοδοι από την 1η Μαΐου 2006 μέχρι 30 Νοεμβρίου 2010, διαπιστώθηκε ότι, οι αιτητές δεν απέδωσαν ΦΠΑ (Φόρο Εκροών) για συναλλαγές που αφορούσαν πωλήσεις κατοικιών και διαμερισμάτων, όπως επίσης και εργολαβικές εργασίες ανέγερσης κατοικιών.

Ταυτοχρόνως διαπιστώθηκε ότι οι αιτητές είχαν διεκδικήσει, λανθασμένα, φόρο εισροών.

Συγκεκριμένα διαπιστώθηκε ότι: 

Α. Παράλειψη απόδοσης φόρου εκροών.

  1. Για την κατοικία Α34, στο συγκρότημα ANDRIANI, ο τρόπος αποπληρωμής του τιμήματος ήταν, η καταβολή χρηματικού ποσού και ανταλλαγή ακίνητης ιδιοκτησίας. Οι αιτητές είχαν καταβάλει φόρο εκροών, μόνο για τη χρηματική αντιπαροχή χωρίς ν’ αποδώσουν φόρο εκροών για την ανταλλαγή της ακίνητης ιδιοκτησίας. Το ύψος του φόρου εκροών ανήρχετο σε €22.286,09.
  1. Η κατοικία αρ. 2 στο συγκρότημα AMASIS, πωλήθηκε στα πλαίσια διακανονισμού με άλλη εταιρεία. Τέθηκε στη διάθεση του τελικού ιδιοκτήτη τον Ιούλιο του 2010 και δεν καταβλήθηκε από τους αιτητές ο φόρος εκροών για ολόκληρο το ποσό.
  1. Οι αιτητές παρέλειψαν να αποδώσουν φόρο εκροών, για το υπόλοιπο ποσό 20 κατοικιών τις οποίες παρέδωσαν πριν την τελική εξόφληση. Κρίθηκε δε από τους καθ’ων η αίτηση ως ημερομηνία παράδοσης, η ημερομηνία της πρώτης κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος.
  1. Οι αιτητές παρέλειψαν να αποδώσουν φόρο εκροών για το κόστος ανέγερσης κατοικίας στο συγκρότημα BANA.
  1. Οι αιτητές, σύμφωνα με τις πρόνοιες συμφωνίας αντιπαροχής θα παραχωρούσαν 20 κατοικίες στους ιδιοκτήτες της γης. Οι έξι από αυτές είχαν ολοκληρωθεί, 11 ήταν ημιτελείς και τρεις δεν είχαν κατασκευαστεί. Οι καθ’ων η αίτηση έκριναν ότι, η αξία της αντιπαροχής ήταν ίση με την αξία του ήδη μεταβιβασθέντος, από τους ιδιοκτήτες γης προς τους αιτητές, μεριδίου, καθορίζοντας ως φορολογικό σημείο την ημερομηνία μεταβίβασης του εν λόγω μεριδίου στους αιτητές, οι οποίοι παρέλειψαν να αποδώσουν τον φόρο εκροών που αντιστοιχούσε στην εν λόγω αντιπαροχή.
  1. Οι αιτητές παρέλειψαν να αποδώσουν φόρο εκροών για την πώληση του διαμερίσματος D21 στο συγκρότημα KING EVAGORAS στο Παραλίμνι.
  1. Σύμφωνα με τις πρόνοιες της συμφωνίας για ανέγερση του συγκροτήματος GEORGIA στη Λευκωσία, θα παραχωρούνταν τέσσερα διαμερίσματα στους ιδιοκτήτες της γης. Οι καθ’ων η αίτηση, έκριναν, ότι, ενόψει του γεγονότος της υπό εξέλιξη ανέγερσης του συγκροτήματος, η αξία της αντιπαροχής ήταν ίση με την αξία της γης που μεταβιβάστηκε στους αιτητές και ως φορολογικό σημείο κρίθηκε η ημερομηνία μεταβίβασης στο Κτηματολόγιο. Υπολογίστηκε ο φόρος εκροών, που αντιστοιχούσε στην πιο πάνω αντιπαροχή, τον οποίο οι αιτητές παρέλειψαν να αποδώσουν.
  1. Οι αιτητές δεν απέδωσαν φόρο εκροών αναφορικά με το συγκρότημα SALAMINA στο Φρέναρος στο οποίο έγινε ανταλλαγή τεμαχίου.

Β. Εσφαλμένη διεκδίκηση φόρου εισροών.

  1. Οι αιτητές εσφαλμένα διεκδίκησαν φόρο εισροών για τιμολόγια για τα οποία δεν παραχωρείτο δικαίωμα έκπτωσης φόρου.
  1. Διεκδίκησαν φόρο εισροών, για το συγκρότημα KING EVAGORAS, το συγκρότημα KING MENELAOS και AMASIS για τα οποία υπήρχε εξαιρούμενη ανάπτυξη προς την οποία δεν παραχωρείται δικαίωμα έκπτωσης φόρου.

Έχοντας υπόψη τις πιο πάνω διαπιστώσεις, κρίθηκε από τον Έφορο ΦΠΑ ότι, οι φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν από τους  αιτητές για την περίοδο 1η Μαΐου 2006 μέχρι 30 Νοεμβρίου 2010 ήταν ελλιπείς και/ή περιείχαν σφάλματα. Ενόψει τούτου, προχώρησε σε βεβαίωση φόρου με βάση το άρθρο 49 του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 2000. Οι αιτητές ενημερώθηκαν για το θέμα αυτό με επιστολή ημερ. 10 Οκτωβρίου 2011, στην οποία περιέχετο και η βεβαίωση φόρου ύψους €558.013,31.

Οι αιτητές πρόβαλαν ότι η εν λόγω βεβαίωση φόρου ήταν αποτέλεσμα εσφαλμένης εφαρμογής του Νόμου και ελλιπούς έρευνας λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καθ’ων η αίτηση παραγνώρισαν ουσιώδη στοιχεία που τους είχαν υποβληθεί.

Κατοικία αρ. 34 στο συγκρότημα ANDRIANI

Αναφορικά με την εν λόγω κατοικία, οι αιτητές εισηγήθηκαν ότι οι καθ΄ων η αίτηση εσφαλμένα δεν έλαβαν υπόψη τους ότι, το ποσό της πώλησης συμπεριλάμβανε και ΦΠΑ. Αντιθέτως, οι καθ΄ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι κατά τον υπολογισμό του φόρου εκροών είχαν λάβει υπόψη τους ότι στο ποσό της αντιπαροχής συμπεριλαμβανόταν και ΦΠΑ και γι’ αυτό είχαν προβεί στον υπολογισμό με εσωτερική υφαίρεση, πράξη με την οποία υπολογίζεται ο ΦΠΑ που περιλαμβάνεται στην αντιπαροχή για την απόκτηση ενός αγαθού ή περιουσίας που επιβαρύνθηκε με ΦΠΑ.

Το τίμημα πώλησης ήταν €281.919,00. Ο τρόπος αποπληρωμής είχε προσδιοριστεί ως ακολούθως: Καταβολή χρηματικού ποσού €111.059 και το υπόλοιπο του τιμήματος συμφωνήθηκε όπως αποτελέσει το αντικείμενο ανταλλαγής ακίνητης ιδιοκτησίας ύψους €170.860. Ο φόρος εκροών που οφείλετο, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των καθ’ων η αίτηση ήταν €22.296,09 (€170.860 Χ 15/115).

Σε συνάρτηση με τον προβληθέντα ισχυρισμό της αιτήτριας ότι οι καθ’ων η αίτηση δεν έλαβαν υπόψη ότι το ποσό της πώλησης περιλάμβανε και ΦΠΑ, κρίνω ότι δεν ευσταθεί. Στην επιστολή ημερ. 10 Οκτωβρίου 2011 γίνεται αναφορά στο ποσό των €281.919 και για το ΦΠΑ. Με αυτό το δεδομένο οι καθ’ων η αίτηση είχαν προβεί στη συγκεκριμένη πράξη υπολογισμού του φόρου εκροών.

Δεδομένης της φύσης του ΦΠΑ ως αυτοβεβαιούμενου φόρου, η βεβαίωση και πληρωμή του, αποτελεί ευθύνη του επιχειρηματία. (Δημοκρατία ν. Tyrimos Tavern Restaurant Ltd (2000) 3 Α.Α.Δ. 679).

Σύμφωνα με το άρθρο 49(1) του περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Νόμου του 2000 (95(Ι)/2000) (ο “Νόμος”). 

̎49.—(1) Όταν οποιοδήποτε πρόσωπο παραλείψει να υποβάλει οποιεσδήποτε φορολογικές δηλώσεις που απαιτούνται δυνάμει του παρόντος Νόμου (ή δυνάμει οποιασδήποτε διάταξης που καταργήθηκε με τον παρόντα Νόμο) ή να τηρήσει οποιαδήποτε έγγραφα και να παράσχει τις διευκολύνσεις τις απαραίτητες για να επαληθευτούν τέτοιες δηλώσεις ή όταν ο Έφορος κρίνει ότι τέτοιες δηλώσεις είναι ελλιπείς ή ανακριβείς, ο Έφορος δύναται να βεβαιώσει κατά την καλύτερη κρίση του το ποσό του Φ.Π.Α. που είναι οφειλόμενο από αυτό το πρόσωπο και να γνωστοποιήσει το ποσό στο πρόσωπο αυτό.”

Διαπιστωθέντων λαθών στις φορολογικές δηλώσεις ο Έφορος έχει υποχρέωση να προβεί καλόπιστα, και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, στη βεβαίωση φόρου.

Το κατά πόσο, ο Έφορος ΦΠΑ, χρησιμοποίησε, κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κρίση του, είναι ζήτημα πραγματικό που εξετάζεται στα πλαίσια της συγκεκριμένης φορολογικής διαφοράς. Η επί τούτου σχετική απόφαση δεν ανατρέπεται αν, μέσα στα πλαίσια του Νόμου, ήταν ευλόγως επιτρεπτή.

Το πιο κάτω απόσπασμα από την Kokos Athanasiou Motors Ltd v. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 21, είναι σχετικό:

“Ο μόνος περιορισμός που τίθεται στον Έφορο είναι να προβεί στην πράξη υπολογισμού του οφειλόμενου φόρου χρησιμοποιώντας “κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κρίση του”. Παρέχεται διακριτική ευχέρεια στον Έφορο να επιλέξει τη μέθοδο υπολογισμού του φόρου με βάση βέβαια τα στοιχεία τα οποία έχει ενώπιόν του. 

Καθοδήγηση ως προς την ερμηνεία του όρου “κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κρίση του” μπορούμε να αντλήσουμε από την αγγλική νομολογία επί του θέματος και ειδικότερα από τις αυθεντίες:Van Boeckel (πιο πάνω) και Argosy v. Inland Revenue Commissioner [1971] 1 W.L.R. 514. 

Σύμφωνα με την Van Boeckel “αυτό που προϋποθέτουν οι λέξεις της διάταξης είναι ότι ο Έφορος θα εξετάσει δίκαια όλο το υλικό που τέθηκε ενώπιόν του και να καταλήξει σε απόφαση η οποία είναι εύλογη και όχι αυθαίρετη ως προς το ποσό του οφειλόμενου φόρου. Από τη στιγμή που υπάρχει κάποιο υλικό που ο Έφορος μπορεί εύλογα να ενεργήσει δεν απαιτείται από αυτόν να προβεί σε διεξαγωγή έρευνας η οποία μπορεί να έχει ή να μην έχει σαν αποτέλεσμα την προσαγωγή περαιτέρω υλικού ενώπιόν του.”.

Η παρεχόμενη εξουσία προς τον Έφορο, αναφορικά με τον τρόπο υπολογισμού του φόρου, είναι ευρεία. Στην Υπ. Αρ. 303/2003, Vasilis Christodoulou Snacks Ltd v. Δημοκρατίας, ημερ.                  7 Ιουνίου 2004, αναφέρεται:

“Σε τέτοιου είδους υποθέσεις, αναγνωρίζεται στον Έφορο ευχέρεια επιλογής της μεθόδου υπολογισμού με βάση τα στοιχεία που έχει ενώπιον του. Αν με βάση το υλικό που έχει ενώπιόν του ο Έφορος εύλογα μπορεί να ενεργήσει, δεν απαιτείται να προβεί στη διεξαγωγή περαιτέρω έρευνας. Ακολουθείται διαδικασία πιθανολόγησης σε σχέση με το ποσό της υποχρέωσης. Οι πιο πάνω αρχές πηγάζουν τόσο από την αγγλική νομολογία όσο και από δικές μας αποφάσεις. (Θεοδοσίου ν. Δημοκρατίας, υποθ. αρ. 75/94 ημερ. 13.6.96, Argosy v. Inland Revenue Commissioner(1971) 1 W.L.R. 514.” 

Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων προβλήθηκε από τους αιτητές            ότι, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι το ακίνητο παρέμεινε εγγεγραμμένο στο όνομα της ιδιοκτήτριας της γης, δεν θα μπορούσε να επιβληθεί ΦΠΑ. Οι καθ’ων η αίτηση έλαβαν ως φορολογικό σημείο για σκοπούς ΦΠΑ, “την ημερομηνία κατά την οποία η εν λόγω κατοικία περιήλθε στην κατοχή του ιδιοκτήτη της αφού υπήρχε ουσιαστική κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος με βάση τις πληροφορίες που λήφθηκαν από ΑΗΚ”. 

Η διαφορά μεταξύ των αιτητών και των καθ’ων η αίτηση έγκειται ουσιαστικώς, στο χρόνο παράδοσης της κατοικίας, για φορολογικούς σκοπούς.

Τα άρθρα 5(1) και 7(1) του Νόμου, καθορίζουν πότε επιβάλλεται ΦΠΑ σε παράδοση αγαθών ή παροχής υπηρεσιών.

Το άρθρο 5(1) προβλέπει ότι: 

“1) Φόρος προστιθέμενης αξίας επιβάλλεται, σύμφωνα με τις

διατάξεις του παρόντος Νόμου— 

(α) Επί της παράδοσης αγαθών και της παροχής υπηρεσιών στο εσωτερικό της Δημοκρατίας (συμπεριλαμβανομένου οτιδήποτε θεωρείται ως τέτοια συναλλαγή)·”

και

Το άρθρο 7(1) αναφέρει ότι: 

“Φ.Π.Α. επιβάλλεται επί οποιασδήποτε παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών που πραγματοποιείται στο εσωτερικό της Δημοκρατίας, όταν είναι φορολογητέα συναλλαγή που πραγματοποιείται από υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο μέσα στα πλαίσια ή για προώθηση οποιασδήποτε επιχείρησης που ασκεί.”

Το τι αποτελεί “παράδοση” προσδιορίζεται στο άρθρο 3 του Δευτέρου Παραρτήματος το οποίο αναφέρει ότι:

“Αποτελούν παράδοση αγαθών— 

(α) Η μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας·

(β) η μεταβίβαση εξ αδιαιρέτου ιδανικής μερίδας επί ακίνητης ιδιοκτησίας·

(γ) η μεταβίβαση της κατοχής ακίνητης ιδιοκτησίας—

(i) δυνάμει σύμβασης ή συμφωνίας πώλησής της, ή

(ii) δυνάμει συμφωνίας που ρητά προβλέπει ότι θα μεταβιβαστεί και η ακίνητη ιδιοκτησία σε κάποιο χρόνο στο μέλλον.” 

Αναφορικά με το χρόνο παράδοσης και πότε θεωρείται ότι γίνεται, σχετικό είναι το άρθρο 9 του Νόμου, που προβλέπει:

9.—(1) Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 13Β και 13Γ για να καθορίζεται ο χρόνος που μια παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών θεωρείται ότι λαμβάνει χώρα για τους σκοπούς επιβολής του Φ.Π.Α.

(2) Τηρουμένων των διατάξεων των εδαφίων (4) μέχρι (14) πιο κάτω, μια παράδοση αγαθών θεωρείται ότι λαμβάνει χώρα—

………

(β) αν τα αγαθά δεν πρόκειται να μεταφερθούν, κατά το χρόνο που τίθενται στη διάθεση του προσώπου προς το οποίο παραδίδονται.” 

Η συμφωνία μεταξύ αιτητών και ιδιοκτήτριας της γης, πρόβλεπε για ανταλλαγή της γης με την οικία. Η μεταβίβαση θα λάμβανε χώρα σε μεταγενέστερο στάδιο. Το γεγονός ότι το κτήμα παρέμενε επ’ ονόματι της ιδιοκτήτριας, τούτο δεν εξυπακούει ότι η κατοικία δεν παραδόθηκε στους αιτητές.

Σε έρευνα στην οποία προέβηκαν οι καθ’ων η αίτηση διαπιστώθηκε ότι, ουσιαστική κατανάλωση ρεύματος έγινε και ορθώς κρίθηκε ότι η εν λόγω κατοικία περιήλθε στην κατοχή του αγοραστή της, συνεπώς  υπήρξε παράδοση με βάση τις πρόνοιες του Νόμου. Τούτου δοθέντος, ορθώς κρίθηκε ότι η ημερομηνία έναρξης της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, ως η ημερομηνία καθορισμού της επιβολής φόρου εκροών.

Κατοικία αρ. 2 στο συγκρότημα AMASIS

Αναφορικά με την εν λόγω κατοικία και τα οφειλόμενα υπόλοιπα από την πώληση 20 κατοικιών, οι αιτητές επανέλαβαν και πάλι τον ισχυρισμό ότι οι καθ’ων η αίτηση δεν έλαβαν υπόψη ότι στο οφειλόμενο ποσό συμπεριλήφθηκε ΦΠΑ. Ο υπολογισμός του φόρου εκροών, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, έγινε με εσωτερική υφαίρεση, χρησιμοποιώντας το συντελεστή 115%. Από αυτό συνεπάγεται ότι           οι καθ’ων η αίτηση χρησιμοποίησαν τη μέθοδο υπολογισμού στηριζόμενοι στη βάση του ότι, το οφειλόμενο ποσό συμπεριλάμβανε ΦΠΑ. Τέτοιος υπολογισμός βρίσκεται εντός του πλαισίου της διακριτικής ευχέρειας του Εφόρου.

Περαιτέρω, για τις 20 κατοικίες, προβλήθηκε ότι οι καθ’ων η αίτηση, εσφαλμένα θεώρησαν ότι υπήρχε παράδοση, στηριζόμενοι σε στοιχεία της ΑΗΚ, λόγω κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος. Στην απαντητική τους αγόρευση, οι αιτητές ισχυρίστηκαν ότι, τα πιο πάνω στοιχεία αφορούσαν κατοικίες άλλες από τις επίδικες και επισύναψαν προς τούτο στοιχεία από την ΑΗΚ.

Κατ’ αρχήν πρέπει να σημειώσω ότι, κατά το στάδιο των αγορεύσεων, δεν είναι επιτρεπτό να προσάγεται μαρτυρία. Εν πάση, όμως, περιπτώσει, τα επισυναφθέντα έγγραφα δεν αποδεικνύουν τα όσα πρόβαλαν οι αιτητές, καθότι δεν καταδεικνύεται ότι πρόκειται για άλλες κατοικίες. Στο διοικητικό φάκελο (τεκμήριο 1) υπάρχουν τα παραρτήματα 15-19 στα οποία αναφέρονται οι 20 κατοικίες που λήφθηκαν υπόψη και η έρευνα που διεξήγαγαν οι καθ’ων η αίτηση.

Δοθέντος ότι, υπήρχε παράδοση, όπως έχω αναλύσει πιο πάνω, η επιβολή του φόρου ήταν εντός του πλαισίου του Νόμου.

Κατοικία στο συγκρότημα ΒΑΝΑ

Με βάση τις πρόνοιες της συμφωνίας αντιπαροχής των ιδιοκτητών με τους ιδιοκτήτες γης, παραχωρήθηκαν δύο κατοικίες και οι αιτητές ανέλαβαν να ανεγείρουν μια κατοικία σε τεμάχιο των ιδιοκτητών στο συγκρότημα ΒΑΝΑ. Οι ιδιοκτήτες είχαν παραχωρήσει τη γη, για ανέγερση του συγκροτήματος STONE MEADOWS. Οι καθ’ων η αίτηση προέβηκαν σε υπολογισμό των υπηρεσιών ανέγερσης και του αντίστοιχου φόρου εκροών. Ο Έφορος υπολογίζει το φόρο, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, χρησιμοποιώντας κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κρίση του και δεν έχω διαπιστώσει οτιδήποτε το οποίο να δεικνύει ότι ο εν λόγω υπολογισμός δεν ήταν εύλογος. Σημειώνω περαιτέρω ότι, δεν προβλήθηκε οποιοσδήποτε ισχυρισμός αναφορικά με τη συναλλαγή αυτή. 

Συγκρότημα ANDRIANI (BLOCK I&II)

Προβλήθηκε από τους αιτητές ότι εσφαλμένα επιβλήθηκε φόρος εκροών για 20 κατοικίες στο πιο πάνω συγκρότημα, έχοντας υπόψη ότι οι κατοικίες αυτές θα παραχωρούντο στους ιδιοκτήτες δυνάμει συμφωνίας αντιπαροχής. Όπως αναφέρθηκε στις διευκρινίσεις ο αριθμός των κατοικιών ήταν 17 και όχι 20. Σύμφωνα με το παράρτημα 19γ, όντως, υπάρχει κάποια διαφορά, ως προς τέσσερις κατοικίες (αρ. 2,3,4,5) οι οποίες είχαν συμφωνηθεί να δοθούν και στους δυο ιδιοκτήτες της γης. Αυτό, όμως, δεν θεωρώ ότι επηρεάζει την αξία της αντιπαροχής, εφόσον αυτή υπολογίστηκε με βάση την αξία του μεριδίου που δόθηκε ως αντιπαροχή.

Οι καθ’ων η αίτηση διαπίστωσαν ότι είχαν ολοκληρωθεί έξι κατοικίες, 22 ήταν ημιτελείς και τρεις δεν είχαν εκτελεστεί. Κρίθηκε, από πλευράς Εφόρου, ότι, η αξία της αντιπαροχής ήταν ίση με την αξία της γης που μεταβιβάστηκε προς τους αιτητές από τους αρχικούς ιδιοκτήτες. Τούτο έγινε με βάση τη δηλωθείσα αξία στο Κτηματολόγιο. Ως φορολογικό σημείο καθορίστηκε η ημερομηνία μεταβίβασης στο Κτηματολόγιο.

Το άρθρο 14(3) του Νόμου προβλέπει ότι:

Αν η συναλλαγή πραγματοποιείται έναντι αντιπαροχής μη χρηματικής ή μη εξ ολοκλήρου χρηματικής, η αξία της λαμβάνεται ότι είναι τόσο χρηματικό ποσό όσο, με την πρόσθεση του επιβλητέου Φ.Π.Α., είναι αντίστοιχο προς την αντιπαροχή. 

Οι καθ’ων η αίτηση στη βάση της Ερμηνευτικής εγκυκλίου 105 θεώρησαν ότι η αξία της αντιπαροχής ήταν ίση με την αξία του μεριδίου της γης που τους μεταβιβάστηκε. Η πιο πάνω προσέγγιση ήταν εύλογη και δεν παρέχεται πεδίο επέμβασης.

Αναφορικά με το χρόνο παροχής των υπηρεσιών, το άρθρο 9(4) του Νόμου προβλέπει ότι αν η πληρωμή έγινε, πριν την παράδοση των αγαθών, τότε η παροχή θεωρείται ότι λαμβάνει χώρα κατά το χρόνο που λαμβάνεται η πληρωμή. Στην υπό κρίση περίπτωση η πληρωμή ήταν υπό μορφή μεταβίβασης της γης. Συνεπώς ορθά θεωρήθηκε ως φορολογητέο σημείο ο χρόνος μεταβίβασης της ακίνητης ιδιοκτησίας.

Τα όσα αναφέρει η αιτήτρια, περί εξαιρούμενης συναλλαγής, δεν τυγχάνουν εφαρμογής μετά την τροποποίηση του Νόμου το 2004. Ο φόρος που είχε επιβληθεί δεν αφορούσε την παράδοση της γης, η οποία είναι εξαιρούμενη συναλλαγή, αλλά την παροχή υπηρεσιών ανέγερσης των κατοικιών. Ούτε και τα όσα ισχυρίζεται η αιτήτρια αναφορικά με τα έγγραφα αρ 335-339 του παραρτήματος 2                          (συμφωνίες πώλησης), έχουν σχέση με την επιβολή του φόρου, καθότι τούτα δεν λήφθηκαν υπόψη από τους καθ’ων η αίτηση

Διαμέρισμα D21, συγκρότημα KING EVAGORAS

Επιβλήθηκε από τους καθ’ων η αίτηση φόρος εκροών για την πώληση του πιο πάνω διαμερίσματος. Η τιμή πωλήσεως ήταν €126.500 και ο φόρος εκροών ήταν €16.500. Από το εν λόγω ποσό αφαιρέθηκε το ποσό των €2.608,70, το οποίο πληρώθηκε μεταγενέστερα από τον ιδιοκτήτη της κατοικίας. Παρόλο που οι αιτητές δεν προβάλλουν οτιδήποτε συγκεκριμένο, για την εν λόγω επιβολή, θεωρώ ότι ο Έφορος, εφαρμόζοντας ορθά, τις πρόνοιες του Νόμου προέβηκε στο σχετικό υπολογισμό με βάση τα στοιχεία που είχε.

Διαμερίσματα στο συγκρότημα GEORGIA

Οι καθ’ων η αίτηση επέβαλαν φόρο εκροών για την ανέγερση τεσσάρων διαμερισμάτων στο πιο πάνω συγκρότημα. Τα εν λόγω διαμερίσματα είχαν παραχωρηθεί δυνάμει συμφωνίας αντιπαροχής. Η αξία της αντιπαροχής κρίθηκε ότι, ήταν ίση με την αξία της γης που μεταβιβάστηκε από τον ιδιοκτήτη της γης προς τους αιτητές. Καθορίστηκε, επίσης, ως η ημερομηνία μεταβίβασης, για σκοπούς φορολογίας. Σε σχέση με την αξία της αντιπαροχής και τον χρόνο υπολογισμού της, επαναλαμβάνω και υιοθετώ όσα ανέφερα πιο πάνω.

Οι αιτητές εισηγήθηκαν ότι δεν λήφθηκαν υπόψη τα έξοδα μελέτης για τα αρχιτεκτονικά σχέδια, καθώς και άλλες δαπάνες για την ανέγερση των εν λόγω διαμερισμάτων. Οι όποιες δαπάνες έγιναν δεν αποτελούν μέρος της αντιπαροχής και δεν υπολογίζονται. Αυτό αποτελεί θέμα έκπτωσης φόρου. Οι αιτητές είχαν δικαίωμα να υποβάλουν αίτημα, προσκομίζοντας τα απαραίτητα στοιχεία, για διεκδίκηση έκπτωσης.

Κατοικία αρ. 13, συγκρότημα SALAMINA

Επιβλήθηκε επίσης φόρος αναφορικά με την ανταλλαγή της πιο πάνω κατοικίας. “Ανταλλαγή” – “exchange” είναι η αμοιβαία μεταβίβαση ιδιοκτησίας.

Στη βάση των στοιχείων που συνέλεξαν οι καθ’ων η αίτηση από το Κτηματολόγιο διαπιστώθηκε ότι έγινε ανταλλαγή γης για το ποσό των €310.000 και αφορούσε την πιο πάνω κατοικία. Οι αιτητές επαναλαμβάνουν και εδώ ότι, οι καθ’ων η αίτηση δεν υπολόγισαν την έκπτωση φόρου εισροών επί των τιμολογίων αναφορικά με τις αρχιτεκτονικές υπηρεσίες. Όπως ανέφερα πιο πάνω η έκπτωση φόρου δεν υπολογίζεται στην κάθε συναλλαγή.

Φόρος εισροών.

Οι καθ’ων η αίτηση, κατά το διενεργηθέντα έλεγχο, διαπίστωσαν ότι οι αιτητές εσφαλμένα διεκδίκησαν δικαίωμα έκπτωσης φόρου σε σχέση με δυο τιμολόγια. Δεν παρουσιάστηκε οποιαδήποτε στοιχείο το οποίο να αποδεικνύει ότι η πιο πάνω διαπίστωση ήταν εσφαλμένη.

Επίσης διαπιστώθηκε ότι είχε διεκδικηθεί φόρος εισροών σε σχέση με την αγορά κλιματιστικών για καταστήματα που ενοικιάζοντο. Τέλος, οι καθ’ων η αίτηση κατά τον έλεγχο τους διαπίστωσαν ότι οι αιτητές είχαν διεκδικήσει φόρο εισροών για την ανέγερση του συγκροτήματος KING EVAGORAS, KING MENELAOS και ΑMASIS, ενώ μέρος των διαμερισμάτων είχαν ενοικιαστεί.

Το άρθρο 21 του Nόμου προνοεί ότι, πρόσωπα υποκείμενα σε ΦΠΑ δικαιούνται να εκπέσουν το ποσό του φόρου εισροών από φορολογητέες συναλλαγές. Το άρθρο 7(2) του Νόμουπροκαθορίζει ως φορολογητέα συναλλαγή, κάθε παράδοση αγαθών ή υπηρεσιών, η οποία δεν είναι εξαιρούμενη συναλλαγή.

Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Όγδοου Παραρτήματος η μίσθωση ακίνητης ιδιοκτησίας αποτελεί εξαιρούμενη συναλλαγή.

Συνεπώς, οι καθ’ων η αίτηση ορθώς δεν αποδέχτηκαν τη διεκδίκηση του φόρου εισροών που υποβλήθηκε από τους αιτητές εφόσον αυτή αφορούσε εξαιρούμενη συναλλαγή. (Υπ. Αρ. 218/2008,Jacomino Enterprises Ltd ν. Δημοκρατίας, ημερ. 5 Μαρτίου 2010).

Στην περίπτωση διεκδίκησης έκπτωσης φόρου οι διατάξεις του Νόμου ερμηνεύονται στενά.

Στην Υπ. Αρ. 50/2008, St. George Hotel Enterprises Ltd ν. Δημοκρατίας, ημερ. 29 Μαρτίου 2010 αναφέρθηκαν τα πιο κάτω με τα οποία συμφωνώ:

“Η επίκληση από την αιτήτρια νομολογίας που αναφέρει ότι οι φορολογικοί νόμοι όταν επιβάλλουν φόρο πρέπει να ερμηνεύονται αυστηρά και σε περίπτωση αμφιβολίας αυτή αποφασίζεται υπέρ του πολίτη, είναι ορθή. Όμως εκεί που ο φορολογούμενος ζητά έκπτωση και/ή απαλλαγή φόρου, τότε οι σχετικές νομοθετικές πρόνοιες ερμηνεύονται αυστηρά εναντίον του φορολογούμενου (βλ. μεταξύ άλλων Μάτσης ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 404, 408 με αναφορά και σε προηγούμενη νομολογία). Παρατίθεται εκεί και το ακόλουθο απόσπασμα από το σύγγραμμα Μ.Δ. Στασινόπουλος «Μαθήματα Διοικητικού Διοικητικού Δικαίου» 3η έκδοση, 1966, σελ. 246: 

«Στενή ερμηνεία επιβάλλεται αναμφιβόλως εις τας διατάξεις, αίτινες θεσπίζουν φορολογικάς απαλλαγάς ή εξαιρέσεις, διότι η φορολογική εξαίρεσις ή απαλλαγή, αποτελεί παρέκκλισιν από τον κανόνα της καθολικότητος του φόρου και άρα αι θεσπίζουσαι εξαιρέσεις ή απαλλαγάς διατάξεις είναι διατάξεις εξαιρετικαί, αι δε εξαιρετικής φύσεως διατάξεις, συμφώνως προς γενικούς ερμηνευτικούς κανόνας, δέον να ερμηνεύωνται στενώς̎.

Με γνώμονα τα πιο πάνω βρίσκω ότι η έρευνα στην οποία είχαν προβεί οι καθ’ων η αίτηση ήταν, υπό τις περιστάσεις, η δέουσα και αναλυτική η εξήγηση της συγκεκριμένης κατάληξης τους.

Δεν διαπιστώνεται οποιαδήποτε πλάνη, ώστε να δικαιολογείται επέμβαση του Δικαστηρίου, το οποίο, όπως νομολογιακά καθορίστηκε, δεν μπορεί να εξετάσει και να επέμβει στην ουσιαστική κρίση της διοίκησης – (βλ. Γεωργιάδης ν. Εφόρου Φόρου Εισοδήματος (2000) 3 Α.Α.Δ. 106). 

Με γνώμονα τα πιο πάνω η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Ποσό €1200 έξοδα επιδικάζονται υπέρ των καθ’ων η αίτηση και εναντίον των αιτητών.

Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ,

Δ.

Source

Cyprus top 50 tax laggards

By George Psyllides

Fifty people and companies, including developers and football clubs, owe the state over €163 million in taxes it emerged on Monday, following the leak of a confidential finance ministry list submitted to parliament.

The list includes first division clubs, developers, hoteliers and other businesses that owe the state between €1.5 million and €14.7 million – the highest amount.

The state has filed lawsuits against most and has made collection arrangements with others. Restrictions have also been placed on immovable property.

Nicosia football clubs Omonia and APOEL owe around €7 million and €6 million respectively. AEL of Limassol and Anorthosis Famagusta owe €2.2 million and €3.1 million respectively. The list includes a second entry for Anorthosis, which owes €2.4 million. All the clubs have made arrangements with the state for repayment of the amounts.

The state has also filed a lawsuit against APOEL and restrictions have been placed on property.

Included in the list is NK Shacolas Group LTD, which owes €6.8 million, Miltiades Neophytou LTD, €5.7 million, Athienitis developers, €4.2 million, Giovani developers, €3.6 million, Venus Rock Estates, €2 million, Aristo developers, €1.8 million, Pafilia, €1.7 million, and Christophoros Karayiannas and Son Ltd, €1.5 million.

The list does not include amounts which have been appealed nor the names of individuals and companies who have gone bankrupt or are under administration.

It was submitted after Green party MP Giorgos Perdikis accused Finance Minister Harris Georgiades of providing cover to tax evaders.

Perdikis had asked for the names of the people and companies who owed the most to the tax department.

Georgiades said it was a matter of confidentiality, clearly stipulated in tax legislation.

“Fully respecting the right of every MP to exercise critic, I consider the references unfair and excessive, especially when restrictions arise from legal provisions that parliament has passed,” Georgiades said in a letter accompanying the list.

Confidentiality can be lifted for reasons of public interest, the minister said, but the tax commissioner decided no such reason existed in relation with the MP’s request.

However, the law also afforded the minister the power to have the final say and allows him to give the list to the house president, exclusively for parliamentary oversight reasons, with the proviso that it would be handled confidentially and its publication would be avoided so as not to hurt public trust.

Link to the list [Greek only] here: lista.pdf

1. R.X. Processing 14, 747,554
2. Mediterranean Holiday Res LTD 9, 750, 222
3. Omonia Football Club 7, 034, 885
4. N. K. Shacolas-Holdings LTD 6, 855, 827
5. APOEL Football club LTD 6, 151, 892
6. Firmworth Finance and Investments LTD 6, 088, 894
7. C.N.H. Ependysis Axias LTD 5, 888, 806
8. Miltiades Neophytou C. E. & Developers 5, 753, 877
9. Chacholis Developers LTD 5, 904, 677
10. K. Athienitis Con. Devel. Public Ltd 4, 217, 999
11. A.C.L.N. LTD 3, 994, 818
12. Tauler Consultants LTD 3, 939, 268
13. Giovani Developers LTD 3,650, 016
14. Renos Hadjioannou Farm LTD 3, 600, 533
15. Kofinou Abbatoir 3,196, 216
16. Anorthosis Football Club 3, 146, 394
17. Olveron Investments LTD 2, 876, 969
18. Suphire Securities and Fin. Serv. LTD 2, 587, 647
19. Michalis D. Zavos Investments LTD 2, 546, 936
20. C.T. Tobacco LTD 2, 505, 596
21. Kleanthis Savva Developers LTD 2, 457, 988
22. Anorthosis Ammochostos Football Club 2, 456,042
23. Paphos Mediterran Hotels LTD 2, 398, 537
24. Oikonomou Georgios 2, 386, 926
25. CYEMS CO LTD 2, 351, 329
26. Cyproperties Constructions LTD 2, 293, 585
27. AEL Football Club 2, 290, 948
28. Lagos Vaggelis 2, 230, 708
29. Makrides Zacharias 2, 222, 618
30. Marzen Holdings Company LTD 2, 217, 942
31. Sigma –Severis & Athienitis Secu. LTD 2, 182,032
32. Chacholis Development Operations LTD 2,177, 463
33. UNISYS World Trade Inc. 2, 152, 279
34. Zaquato LTD 2, 120, 367
35. Venus Rock Estates LTD 2, 068, 281
36. Global Value PLC 1, 937, 586
37. Transport Investments Holdings LTD 1, 929, 109
38 Omikron Bookmakers LTD 1, 928, 299
39. Panos Eliades LTD 1, 922, 292
40. A. & E. Transport LTD 1,910, 685
41. Aristo Developments 1, 835, 170
42. Starcloud Management LTD 1, 786, 978
43. Alexandros Demetriou & Sons LTD 1, 755, 027
44. Pafilia Property Developers LTD 1, 747, 434
45. W Investments LTD 1, 740, 771
46. M.K. Digital World (Cyprus) LTD 1, 735, 549
47. D. Zavos Group Land & BLDG Develop. 1, 609, 619
48. Gregoris Yiasemi & Sons Develop. LTD 1, 583, 283
49. Christoforos Karayiannas & Son LTD 1, 518, 283
50. Charalambou Filippos 1, 488, 784

Source: Cyprus Mail

Χριστόφορος Καραγιαννάς Λιμιτεδ v. Κυπριακή Δημοκρατία: Υπόθεση Αρ.1408/11

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

(Υπόθεση Αρ. 1408/2011)

28 Νοεμβρίου, 2014

[K. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΑΣ ΛΙΜΙΤΕΔ,

Αιτήτρια,

KAI

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ ΤΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ/Ή ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ

ΚΑΙ/Ή ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ,

Καθ΄ων η αίτηση.

ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 19.3.2014 ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΠΡΟΣΦΥΓΗΣ

Α. Κλαϊδη, για τον Αιτητή.

Ε. Καρακάννα, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.

Α Π Ο Φ Α Σ Η

ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Η υπό κρίση αίτηση επαναφοράς προσφυγής στηρίζεται στα ακόλουθα γεγονότα:

Στις 25.10.2011 καταχωρίστηκε η υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο προσφυγή, η οποία επιδόθηκε στους καθ΄ων η αίτηση στις 18.11.2011. Στις 6.12.2011, όταν η προσφυγή ήταν ορισμένη ενώπιον του Δικαστηρίου, εμφανίστηκαν οι καθ΄ων η αίτηση και ζήτησαν χρόνο για καταχώρηση γραπτής ένστασης και η υπόθεση ορίστηκε στις 9.2.2012, οπόταν είχε καταχωριστεί η ένσταση. Οι συνήγοροι της αιτήτριας ζήτησαν χρόνο για καταχώρηση γραπτής αγόρευσης και η υπόθεση ορίστηκε στις 3.4.2012, ημερομηνία κατά την οποία ζητήθηκε περαιτέρω χρόνος για καταχώρηση της γραπτής τους αγόρευσης. Το αίτημα εγκρίθηκε και η προσφυγή ορίστηκε στις 7.6.2012, με οδηγίες να καταχωριστεί μέχρι τότε η αγόρευση της αιτήτριας. Στις 7.6.2012 δεν υπήρξε εμφάνιση εκ μέρους των συνηγόρων της αιτήτριας, η προσφυγή αναβλήθηκε για οδηγίες στις 5.7.2012, με οδηγίες να ειδοποιηθούν από το Πρωτοκολλητείο οι δικηγόροι της αιτήτριας. Στις 3.7.2012 καταχωρίστηκε η γραπτή αγόρευση της αιτήτριας. Στις 5.7.2012, όταν η υπόθεση ήταν και πάλι ορισμένη ενώπιον του Δικαστηρίου, η υπόθεση αναβλήθηκε με στόχο την καταχώρηση γραπτής αγόρευσης εκ μέρους των καθ΄ων η αίτηση στις 12.9.2012. Στις 12.9.2012 δεν υπήρξε εμφάνιση εκ μέρους της αιτήτριας, ζητήθηκε αναβολή εκ μέρους των καθ΄ων η αίτηση και η προσφυγή αναβλήθηκε για οδηγίες στις 9.11.2012, με στόχο την καταχώρηση αγόρευσης εκ μέρους των καθ΄ων η αίτηση και με οδηγίες να ειδοποιηθούν οι δικηγόροι της αιτήτριας από τον Πρωτοκολλητή. Στις 9.11.2012 δεν υπήρξε εμφάνιση από καμία πλευρά και το Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή, χωρίς διαταγή για έξοδα. Παρατίθεται αυτούσιο το πρακτικό του Δικαστηρίου:

«ΔικαστήριοΚατά την εκδίκαση της παρούσας προσφυγής επανειλημμένα έχει παρατηρηθεί έλλειψη προώθησής της από πλευράς της αιτήτριας. Πιο συγκεκριμένα, στις 7.6.2012 που ήταν ορισμένη η υπόθεση δεν υπήρξε καμιά εμφάνιση εκ μέρους της αιτήτριας, ενώ είχε δοθεί παράταση χρόνου για τη γραπτή αγόρευσή της η οποία δεν είχε καταχωρηθεί μέχρι την ημέρα εκείνη, με αποτέλεσμα να δοθεί όπως τονίστηκε τελευταία παράταση χρόνου και, σε περίπτωση μη εμφάνισης, θα εξεταζόταν θέμα απόρριψης της προσφυγής. Δόθηκαν δε οδηγίες να ειδοποιηθεί ο δικηγόρος της αιτήτριας από τον Πρωτοκολλητή και η υπόθεση αναβλήθηκε για τις 5.7.2012. Στις 12.9.2012 και πάλι δεν υπήρξε εμφάνιση εκ μέρους της αιτήτριας. Παρά ταύτα, η υπόθεση αναβλήθηκε για τις 9.11.2012, με οδηγίες όπως ειδοποιηθεί και πάλι γραπτώς ο δικηγόρος της αιτήτριας από τον Πρωτοκολλητή, πράγμα που έγινε. Παρά τα ότι ο δικηγόρος της αιτήτριας ειδοποιήθηκε από τον Πρωτοκολλητή για τη σημερινή ημερομηνία, και πάλι δεν υπήρχε καμιά εμφάνιση εκ μέρους της. Όλα τα ανωτέρω συνιστούν έλλειψη πρόθεσης για προώθηση της παρούσας προσφυγής, η οποία και απορρίπτεται. Δεν εκδίδεται καμιά διαταγή εξόδων.»

Μετά από πάροδο περίπου ενός έτους και τεσσάρων μηνών, υπεβλήθη η υπό κρίση αίτηση.

Σύμφωνα με την ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση, οι δικηγόροι που εμφανίστηκαν στις 5.7.2012, οι οποίοι ήταν το γραφείο επιδόσεως των δικηγόρων της αιτήτριας, παρέλειψαν να ενημερώσουν τους δικηγόρους της αιτήτριας για τη νέα ημερομηνία, με αποτέλεσμα να μην εμφανιστούν στο Δικαστήριο στις 9.11.2012. Ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου εκκρεμούσε και άλλη προσφυγή θυγατρικής εταιρείας της αιτήτριας, η υπ΄ αριθμό 1407/2011, η οποία είχε καταχωριστεί την ίδια ημέρα και η οποία είχε προχωρήσει κανονικά και βρισκόταν στο στάδιο των διευκρινίσεων. Οι δικηγόροι της αιτήτριας έλαβαν γνώση για την απόρριψη της προσφυγής από την Υπηρεσία ΦΠΑ, λόγω της άλλης υπόθεσης, στις 17.3.2014.

Αναφέρεται, περαιτέρω, ότι οι δικηγόροι της αιτήτριας είχαν αποστείλει τηλεομοιότυπα ημερομηνίας 5.8.2012 και 13.8.2012 στο Πρωτοκολλητείο του Ανωτάτου Δικαστηρίου, με τα οποία ζητούσαν ενημέρωση για την υπό κρίση προσφυγή. Επειδή πραγματικά δεν γνώριζαν για την απόρριψη της προσφυγής, απέστειλαν γραπτό αίτημα προς το Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα για αναστολή ποινικής δίωξης της αιτήτριας, καθότι πίστευαν ότι εκκρεμούσε η εν λόγω προσφυγή, αίτημα το οποίο εγκρίθηκε στις 4.2.2014.

Οι καθ΄ων η αίτηση καταχώρησαν ένσταση, η οποία επικεντρώνεται στο ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις έκδοσης του αιτουμένου διατάγματος και πως η αίτηση δεν υποβλήθηκε εντός ευλόγου χρόνου, παρά μόνο ένα χρόνο και τέσσερις μήνες μετά την απόρριψη της προσφυγής.

Κατά την ακροαματική διαδικασία της αίτησης, βασική θέση της συνηγόρου της αιτήτριας ήταν ότι αυτή ουδέποτε είχε πρόθεση να εγκαταλείψει την προσφυγή και πως, δύο μέρες μετά τη διαπίστωση της απόρριψής της, ζητήθηκε η επαναφορά της. Παρέπεμψε δε σε νομολογία επί του θέματος.

Αντίθετη επί του προκειμένου η θέση της κας Καρακάννα η οποία ανέφερε ότι οι προσπάθειες των δικηγόρων της αιτήτριας να πληροφορηθούν για την τύχη της προσφυγής δεν ήταν οι ενδεδειγμένες.  Ως προς το νομικό πλαίσιο που διέπει τέτοιου είδους υποθέσεις όπου έχει διαρρεύσει μεγάλο χρονικό διάστημα μεταξύ της απόρριψης της προσφυγής και της υποβολής αίτησης για επαναφορά της, όπως στην παρούσα περίπτωση,  η συνήγορος παρέπεμψε στις υποθέσεις Αντρέας Δημητρίου ν. Υπουργείου Οικονομικών (2002) 4 ΑΑΔ 1131, Κυβέλη Αναστασίου ν. ΕΔΥ, Υπόθεση Αρ. 1208/2006, ημερομηνίας 12.3.2007, Γιάννης Μ. Δρυάδης ν. Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου κ.ά., Υπόθεση Αρ. 497/2005, ημερομηνίας 21.11.2005. Η κα Καρακάννα επίσης ανέφερε ότι τυχόν έγκριση της αίτησης θα κατέληγε σε κατάχρηση της διαδικασίας διότι θα χρησιμοποιηθεί ως μέσο ανακοπής των φορολογικών εκπληρώσεων της αιτήτριας εταιρείας. Το λάθος του δικηγόρου, τόνισε, δεν είναι τυπικό αλλά ζήτημα ουσίας το οποίο αγγίζει το θεμέλιο της απονομής της δικαιοσύνης και την αρχή της τελεσιδικίας.

Η αίτηση βασίζεται στους Κανονισμούς 17, 18 και 19 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου 1962 και του 1996 Καν. 11, 12 και 13 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας Δ.17 θ.14(2), Δ.20 θ.14, Δ.48 θ.1-9, Δ.26 θ.14, Δ.33 θ.5, Δ.47Δ.57 θ.2, Δ.64 θ.1, επί της Νομολογίας και στις Γενικές και Συμφυείς Εξουσίες του Δικαστηρίου.

Στην υπόθεση Tsingi vRepublic (1984) 3(BC.L.R.1262 και στην Rousos a.o. ν. Republic (1985) 3(ACLR 119, η οποία υιοθέτησε την ίδια προσέγγιση, τονίσθηκε ότι το βασικό κριτήριο σε τέτοιου είδους υποθέσεις είναι εκείνο της εγκατάλειψης της διαδικασίας.  Παρέχεται δυνατότητα επαναφοράς προσφυγής η οποία δεν έχει κατ΄ ουσία εγκαταλειφθεί. Καθώς υποδείχθηκε πρόκειται για προσέγγιση την οποία επιβάλλει η φύση της αναθεωρητικής δικαιοδοσίας.  Υπό αυτό το φως είναι που αντικρίζονται εδώ οι Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας οι οποίοι, σύμφωνα με τον Καν. 18 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου του 1962, όπως τροποποιήθηκε, εφόσον δεν καλύπτεται με ειδική πρόνοια το υπό εξέταση ζήτημα, «… εφαρμόζονται τηρουμένων των αναλογιών και εφ΄ όσον οι περιστάσεις επιτρέπουν τούτο…».

Στην υπόθεση Theodosiadou a.ovRepublic (1985) 3(BCLR 863 γίνεται αναφορά στις αρχές που εγκρίθηκαν στην Tsingi (ανωτέρω) και παράλληλα υπογραμμίζεται ότι η εξουσία για επαναφορά απορριφθείσας προσφυγής δεν πρέπει να ασκείται με τρόπο που να απολήγει σε κατάχρηση της διαδικασίας ή σε ζημιά της δικαιοσύνης.

Όπως τονίστηκε στην υπόθεση Ανδρέας Δημητρίου ν. Υπουργείου Οικονομικών (πιο πάνω) παράλειψη εμφάνισης ενώπιον του δικαστηρίου κατά την καθορισμένη ημερομηνία δεν είναι θέμα απλής τυπικότητας, αλλά ζήτημα ουσίας το οποίο αγγίζει το θεμέλιο της απονομής της δικαιοσύνης.

Στην παρούσα περίπτωση, πέραν του λάθους του δικηγόρου ως προς την μη εμφάνιση ενώπιον του Δικαστηρίου, ακολουθούν προσπάθειες για να πληροφορηθούν για την τύχη της προσφυγής, όπου πάλι παρουσιάζεται λανθασμένος χειρισμός. Ο δε χρόνος που διέρρευσε είναι τέτοιος που υποδηλοί αδιαφορία της ίδιας της αιτήτριας για προώθηση της υπόθεσης.

Όπως υποδείχθηκε και στην υπόθεση Ανδρέας Δημητρίου ν. Υπουργείου Οικονομικών (πιο πάνω), «αποδοχή του αιτήματος θα απέληγε κατ΄ ουσία σε κατάχρηση της διαδικασίας κάτω από το Άρθρο 146 του Συντάγματος, προκύπτουσα από τη χρήση της όχι για τον σκοπό για τον οποίο προορίζεται, δηλαδή την αναθεώρηση της διοικητικής απόφασης, αλλά ως μέσο ανακοπής εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεων του προσφεύγοντος». Η επιστολή ημερομηνίας 4.2.2014 που επισυνάπτεται στην αίτηση, δεν ξεκαθαρίζει το θέμα, ως εισηγείται η αιτήτρια. Αυτό που προκύπτει από την επιστολή είναι ότι, λόγω εκκρεμότητας προσφυγής την οποία δεν καθορίζει, αναστέλλεται η ποινική δίωξη εναντίον της αιτήτριας εταιρείας.

Με βάση όλα τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν μου, όπως αναλύθηκαν πιο πάνω, θεωρώ ότι τόσο το αιτιολογικό που δίδεται για την παράλειψη εμφάνισης στο Δικαστήριο και τα όσα ακολούθησαν, όσο και ο χρόνος που διέρρευσε μέχρι την καταχώρηση της αίτησης, υποδηλούν, αδιαφορία στη δικαστική διαδικασία και εγκατάλειψη της προσφυγής και δεν δικαιολογούν την έγκριση της αίτησης.

Η αίτηση απορρίπτεται. Τα έξοδα της αίτησης όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο επιδικάζονται εναντίον της αιτήτριας.

Κ. Σταματίου,

Δ.

source

Legal Aid: νομική αρωγή: Date 1-11-2011

ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: T. Θ. Οικονόμου, Π.Ε.Δ.

Αγωγή αρ.: 365/06

Μεταξύ:

CHRISTOFOROS KARAGIANNAS & SONS LTD

Εναγόντων

-και-

1. CORNELIUS DESMOND O’DWYER κ.ά.

Εναγομένων

Ημερομηνία: 1.11.2011

ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ:
Για τους Ενάγοντες: Ο κ. Α. Κλαϊδης με τον κ. Βασιλακκά Στυλιανού για το γραφείο Ε. Φλουρέντζου & Σία.
Για τους Εναγόμενους 1 και 2: Ο κ. Μυλωνάς για κ. Γεωργιάδη.

ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ

Η παρούσα αγωγή εκκρεμεί από τις 9.6.2006. Τέθηκε ενώπιον μου για πρώτη φορά στις 30.9.2011 μετά που οι εναγόμενοι αύξησαν την κλίμακα. Εκείνη την ημέρα ζητήθηκε και δόθηκε αναβολή. Ορίστηκε ξανά για ακρόαση στις 18.10.2011. Εκείνη την ημέρα ο ευπαίδευτος δικηγόρος των εναγομένων ζήτησε όπως εξαιρεθώ από την εκδίκαση της υπόθεσης, αίτημα το οποίο απερρίφθη στις 27.10.2011 οπότε η ακρόαση επρόκειτο να διεξαχθεί στις 31.10.2011 και τις επόμενες ημέρες. Στο μεταξύ, λόγω του αιτήματος για εξαίρεσή μου, είχαν απωλεσθεί τέσσερις δικάσιμοι για ακρόαση. Στις 31.10.2011 οι εναγόμενοι επανήλθαν με αίτηση για αναβολή διότι πρόκειται να υποβάλουν αίτημα για νομική αρωγή. Δεν είναι του παρόντος να συζητηθεί η ουσία τέτοιου αιτήματος.

Σημειώνεται μόνο ότι μετά την οδηγία 2002/8/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Ιανουαρίου 2003 για βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές, ο Κυπριακός Νόμος που προνοεί για δωρεάν παροχή νομικής αρωγής, ο Νόμος 165/2002, τροποποιήθηκε δια της ενθέσεως των παραγράφων 6 (Α) και 7 (Α) που ρυθμίζουν τις προϋποθέσεις και γενικά το ζήτημα δωρεάν νομικής αρωγής σε διασυνοριακές διαφορές.

Σύμφωνα με το Νόμο «’διασυνοριακή διαφορά’ σημαίνει διαφορά σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις όταν ο διάδικος ο οποίος αιτείται δωρεάν νομικής αρωγής είναι, είτε πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είτε πολίτης τρίτης χώρας, και κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης ο διάδικος αυτός έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του σε κράτος μέλος άλλο από τη Δημοκρατία. Ο όρος περιλαμβάνει την περίπτωση που αναφέρεται στο εδάφιο 4 του παρόντος άρθρου και δεν περιλαμβάνει διαφορά σε φορολογικές, τελωνειακές ή διοικητικές υποθέσεις.»

Ήταν η θέση του κ. Γεωργιάδη ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις ώστε οι πελάτες του να λάβουν νομική αρωγή, εξ ου και το αίτημα για νομική αρωγή, ώστε να υποβάλουν, ως άνω, σχετική αίτηση.

Σε ερώτηση του δικαστηρίου γιατί κάτι τέτοιο δεν έγινε προηγουμένως σε μια αγωγή που εκκρεμεί από το 2006, ο κ. Γεωργιάδης απάντησε πως όταν ρωτήθηκε περί τούτου είχε την εντύπωση ότι οι εναγόμενοι δεν δικαιούνταν νομική αρωγή και έτσι κατέληξαν, τελικά, «να μην δώσουν σημασία σε αυτό το θέμα». Όμως, τώρα, επειδή άλλη αγγλίδα προχώρησε σε αίτημα για νομική αρωγή, ο πελάτης του τον ενημέρωσε σχετικά και ο κ. Γεωργιάδης θεωρεί ότι είναι σωστό και δίκαιο να έχει και ο πελάτης του την ευκαιρία να υποβάλει σχετικό αίτημα.

Σε περαιτέρω ερώτηση του δικαστηρίου κατά πόσο θα μπορούσε να υποβληθεί το αίτημα παράλληλα, χωρίς να ανατραπεί ο προγραμματισμός του δικαστηρίου για ακρόαση, ο κ. Γεωργιάδης απάντησε ότι έχουν συσσωρευθεί δικηγορικά έξοδα και υπάρχουν εκκρεμή ποσά και οι εναγόμενοι δεν είναι διατεθειμένοι να πληρώνουν δικηγορικά έξοδα λόγω των οικονομικών προβλημάτων που έχουν. Ο ίδιος, είπε, δεν θα μπορούσε να ξεκινήσει μια περίπλοκη υπόθεση χωρίς να γνωρίζει ότι θα του καταβληθούν τα δικηγορικά του. Αν η ακρόαση περατωθεί, κατέληξε, η παροχή νομικής αρωγής θα είναι άνευ αντικειμένου.

Ο κ. Κλαϊδης έφερε ένσταση στο αίτημα για αναβολή εισηγούμενος μάλιστα ότι τούτο γίνεται κακόπιστα. Δεν έχει δοθεί λόγος, είπε, γιατί να μην προχωρήσει η ακρόαση και οι εναγόμενοι να υποβάλουν αίτηση για νομική αρωγή η οποία να αποφασιστεί σε μεταγενέστερο στάδιο. Η απόρριψη του αιτήματος αναβολής δεν επηρεάζει το δικαίωμα των εναγομένων να ζητήσουν νομική αρωγή. Θα πρέπει, είπε περαιτέρω, να ληφθεί υπόψη ότι οι ενάγοντες έχουν ετοιμαστεί για την υπόθεση και έχουν καλέσει μάρτυρες.

Το δικαίωμα για νομική αρωγή κατοχυρώνεται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το (άρθρο 6 (3) (γ)) και το Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρο 47). Από την άλλη, θεμελιακό ανθρώπινο δικαίωμα είναι το δικαίωμα ενός διαδίκου να τύχει δικαστικής κρίσης σε εύλογο χρόνο (Άρθρο 30.2 του Συντάγματος). Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία σε υπόθεση η οποία εκκρεμεί για τόσα χρόνια.

Στην πραγματικότητα, όμως, δεν πρόκειται για περίπτωση που είναι αναγκαίο να εξισορροπηθεί τυχόν δικαίωμα των εναγομένων για νομική αρωγή με το δικαίωμα των εναγόντων για ακροαματική διαδικασία εντός εύλογου χρόνου. Τούτο γιατί η άρνηση αναβολής δεν επηρεάζει το δικαίωμα των εναγομένων να προχωρήσουν με αίτημα για νομική αρωγή. Η θέση του δικηγόρου των εναγομένων ότι δεν μπορεί να ξεκινήσει την ακρόαση χωρίς να γνωρίζει ότι θα του καταβληθούν τα δικηγορικά έξοδα, δεν είναι βάσιμη. Δεν ισχυρίστηκε ότι συμφώνησε με αυτούς οποιουσδήποτε ειδικούς όρους καταβολής της αμοιβής του. Οφείλει να συνεχίσει την υπόθεση. Αν στο μεταξύ οι εναγόμενοι πετύχουν νομική αρωγή τότε, τηρουμένων των σχετικών προϋποθέσεων, μπορεί να οριστεί δικηγόρος τους στα πλαίσια νομικής αρωγής και να πληρωθεί από το κράτος. Εάν το αίτημα για νομική αρωγή δεν εγκριθεί, λόγω καλής οικονομικής κατάστασης, τότε ο δικηγόρος θα ζητήσει πληρωμή από τους πελάτες του. Συνεπώς, εάν δεν δοθεί αναβολή, αυτό δεν θα σημαίνει ότι οι εναγόμενοι θα μείνουν χωρίς δικηγόρο.

Αντίθετα, απόλυτα δικαιολογημένες είναι οι ενστάσεις των εναγόντων, οι οποίοι περιμένουν την εκδίκαση της υπόθεσης για πέντε και πλέον χρόνια. Τονίζεται δε, ότι τυχόν αποδοχή του αιτήματος θα ανέτρεπε για τρίτη φορά τον προγραμματισμό του δικαστηρίου για ακρόαση με δυσμενή επηρεασμό όχι μόνο των εναγόντων, αλλά και των ίδιων των εναγομένων που έχουν ανταπαίτηση. Με δυσμενή, περαιτέρω, επηρεασμό πολλών άλλων ανθρώπων οι οποίοι περιμένουν την κρίση του δικαστηρίου και οι υποθέσεις τους παραπέμπονται σε μεταγενέστερο χρόνο, ώστε να δοθεί προτεραιότητα σε παλαιές υποθέσεις όπως η παρούσα. Η ανατροπή δε, σε αυτή την περίπτωση θα είχε λόγο την ομολογουμένως ανεπαρκή νομική συμβουλή που έλαβαν οι εναγόμενοι, ζήτημα που δεν αφορά και δεν θα ήταν σωστό να επηρεάσει οποιονδήποτε άλλο.

Οι εναγόμενοι θα πρέπει να ενεργήσουν χωρίς άλλη καθυστέρηση, εάν θα υποβάλουν αίτηση για νομική αρωγή. Μπορούν να έχουν τη βοήθεια του δικηγόρου τους ή του Πρωτοκολλητή ή αρμοδίου λειτουργού του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Σημειώνεται, πάντως, ότι η αίτηση μπορεί να γίνει με εύκολο και πρακτικό τρόπο, μέσω και του διαδικτύου, είτε προς τη «διαβιβάζουσα αρχή» (Head Office Customer Service Unit) – Legal Services Commission, 11th Floor, Exchange Tower, 2 Harbour Exchange Square, London E 14 9 GE, είτε στην «παραλαμβάνουσα αρχή» που είναι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Λεωφόρος Αθαλάσσας 125, CY-1461, Λευκωσία. Η διαδικασία είναι τυποποιημένη και πρακτική. Εναπόκειται στους εναγόμενους να ενεργήσουν χωρίς καθυστέρηση. Εφόσον δε, η υπόθεση ήδη βρίσκεται ενώπιον Κυπριακού Δικαστηρίου, για πιο σύντομη διαδικασία τονίζεται η ευχέρεια η αίτηση να καταχωρηθεί απευθείας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Το αίτημα για αναβολή απορρίπτεται. Τα έξοδα της χθεσινής ημέρας να είναι υπέρ των εναγόντων και εναντίον των εναγομένων 1 και 2.

(Υπ.) …………
Τ. Θ. Οικονόμου, Π.Ε.Δ.